Mogen musea objecten uit hun depots verkopen via MuseumDepotShop? Deze vraag wordt veel gesteld. Het korte antwoord is ja, mits.

Regels voor musea

Naast de Erfgoedwet, waarin regels zijn opgenomen voor het afstoten van cultuurgoederen door het Rijk, de provincies, gemeenten en andere publiekrechtelijke rechtspersonen, bestaat er de Leidraad Afstoten Museale Objecten, kortgezegde LAMO, opgesteld door de Museumvereniging.

De LAMO

Afstoten maakt deel uit van het collectiebeleid van een museum. Het is een onderdeel van professioneel collectiebeheer. De LAMO dient drie hoofddoelen:

1. Bescherming van het erfgoed van nationaal belang.
2. Ondersteuning van het collectiemanagement van musea, als instrument ter bevordering van collectiemobiliteit en als bescherming tegen omissies in het afstotingsproces.
3. Bevordering van het maatschappelijke vertrouwen in de museumbranche als hoeder van het nationaal erfgoed.

Intern onderzoek

Onderdeel van de LAMO is een zorgvuldige intern intern onderzoek naar de mogelijkheid om objecten af te stoten. Denk bijvoorbeeld aan schenkingsvoorwaarden en andere beperkingen die mogelijk zijn opgelegd. Ook moeten eventuele erfgenamen van een schenker benaderd worden of zij mogelijk het object terug willen.

Afstotingsdatabase

Vervolgens moeten de objecten worden aangeboden aan andere musea. Deze hebben twee maanden de tijd om aan te geven dat zij een object willen overnemen. De praktijk wijst uit dat minder dan 5% van de op deze database aangeboden objecten overgaan naar een ander museum.

Toch beschermwaardig?

Naast een zorgvuldige interne procedure biedt de LAMO-procedure ook aan derden en collega-instellingen de mogelijkheid om te reageren. Zo kunnen derden aangeven dat zij objecten beschermwaardig vinden en deze het publieke domein niet mogen verlaten. Een Toetsingscommissie Beschermwaardigheid kan vervolgens een besluit nemen dat objecten niet afgestoten mogen worden.

Verkoop van museumstukken

Pas na deze twee maanden mogen musea de objecten aan derden verkopen of schenken. In enkele gevallen worden waardeloze objecten vernietigd. MuseumDepotShop biedt de afgestoten objecten een tweede leven bij jou in de huiskamer! 

Meer over onze samenwerking met de musea lees je hier in onze NRC Bijlage.